Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.

Omawiając możliwość korzystania z basenów kąpielowych i pływackich, spa, jacuzzi, wodnych placów zabaw w dobie panującej obecnie pandemii COVID-19 liczne instytucje zdrowia publicznego na całym świecie, w tym WHO i CDC zgodnie podkreślają, że nie wykazano dotychczas przypadków zakażenia SARS-CoV-2 poprzez wodę przeznaczoną do spożycia ani wodę do celów rekreacyjnych o kontrolowanej jakości, w tym wodę w basenach kąpielowych, poddawaną uzdatnianiu i dezynfekcji.

Stanowisko to jest zbieżne z wcześniejszymi danymi, dotyczącymi innych wirusów z rodziny Coronaviridae, mogących powodować infekcje u ludzi, które szerzą się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt. Podkreślając, że COVID-19 nie jest chorobą wodozależną, zwraca się w tym kontekście uwagę na podatność SARS-CoV-2 jako wirusa otoczkowego na liczne czynniki dezynfekcyjne.

Również chlor (podchloryn sodu), którego standardowe dawki i stężenia stosowane powszechnie w uzdatnianiu i dezynfekcji wody w publicznych basenach kąpielowych skutecznie eliminują cząstki tego mikroorganizmu. Zwykła procedura uzdatniania i dezynfekcji wody stosowana w pływalniach publicznych, zapewniająca utrzymanie stężenia wolnego chloru, wartości pH i potencjału redoks w wodzie w niecce basenowej w granicach zgodnych z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. (Dz. U. 2015, poz. 2016) jest wystarczająca dla zapewnienia odpowiedniej jakości mikrobiologicznej wody, w tym eliminacji SARS-CoV-2.

Główny problem związany z ochroną przed transmisją zakażeń SARs-CoV-2 w powyższych warunkach nie wiąże się zatem z jakością wody, ale z samym przebywaniem w wymienionych obiektach, w których tak jak w pozostałej przestrzeni publicznej, istnieje ryzyko szerzenia się zakażenia drogą kropelkową.

Cząstki wirusa wykrztuszane w drobinach wydzieliny dróg oddechowych przez osobę chorą podczas rozmowy, śmiechu, kaszlu, kichania rozpraszane są w jej otoczeniu na odległość ok. 2 m i mogą następnie zostać zainhalowane przez znajdujące się w pobliżu osoby zdrowe. Źródłem zakażenia mogą stać się też powierzchnie, na których szybko osiadają stosunkowo ciężkie mikrokrople wydzieliny dróg oddechowych, zawierające cząstki wirusa, które mogą zostać przeniesione drogą bezpośredniego kontaktu na dłoniach i następnie zainhalowane.

Ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 w powyższych obiektach jest więc związane przede wszystkim z jednoczasowym odwiedzaniem ich i przebywaniem w nich znacznej liczby użytkowników, wśród których mogą znajdować się osoby zainfekowane, lecz niewykazujące objawów klinicznych choroby.

W zapobieganiu szerzeniu się zakażeń podstawowe znaczenie ma zatem ograniczenie liczby osób jednoczasowo przebywających w obiekcie, przestrzegania zasady dystansu społecznego oraz ścisłe stosowanie zasad higieny, w tym mycie rąk woda i mydłem i dezynfekcja rąk.

Z pływalni publicznych nie powinny korzystać osoby z objawami jakiejkolwiek ostrej infekcji, także infekcji dróg oddechowych.

Specjalnej uwagi wymagają osoby w grupie wiekowej najbardziej narażonej na ciężki przebieg zakażenia SARS-CoV-2 i o najwyższym ryzyku zgonu z tego powodu – powyżej 65 roku życia.

Wśród bardziej aktywnej grupy osób w tym wieku możliwość korzystania z basenu kąpielowego bywa traktowana jako ważny warunek utrzymania sprawności fizycznej lub rehabilitacji, a ewentualny zakaz lub ograniczenie dostępności takich obiektów tylko dla tej kategorii wiekowej mógłby zostać odebrany negatywnie.

Nie lekceważąc jednocześnie ryzyka zakażenia należy rozważyć ograniczenie się do stwierdzenia, że w obecnej sytuacji nie zaleca się (nawet jeśli formalnie nie zakazuje) korzystania z pływalni przez osoby powyżej 65 roku życia.

Zasady higieny obowiązujące zwykle użytkowników na pływalniach publicznych, podczas trwającej obecnie pandemii wymagają  rygorystycznego przestrzegania. Szczególne znaczenie ma obowiązkowa i staranna kąpiel oraz umycie ciała pod natryskiem przed wejściem do hali basenowej. Równie ważne jest przestrzeganie ścisłego rozdziału strefy

obutej i bosej, korzystanie z toalety, a następnie umycie i dezynfekcja rąk przed przejściem pod natrysk, przejście do hali basenowej przez brodzik do płukania stóp.

Dr n. med. Grzegorz Juszczyk Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny, Warszawa, dnia 04.05.2020 r.